Loading...
 

Dziedzina naturalna funkcji

Uwaga 1: O dziedzinie naturalnej


Ścisłe zdefiniowanie funkcji wymaga podania dwóch zbiorów (wyjściowego \( X \) i końcowego \( Y \)) i określenia przepisu w jaki sposób ta funkcja przekształca elementy zbioru \( X \) w elementy \( Y \). Jeżeli zbiory \( X \) i \( Y \) nie są z góry zadane (z czym często spotykamy się w zadaniach sformułowanych tak: dana jest funkcja \( y=f(x) \) lub \( f: x \to f(x) \)) i funkcja podana jest tylko za pomocą pewnego wzoru (przepisu), to wówczas przyjmujemy, że dziedziną funkcji \( f \) jest zbiór tych wszystkich liczb rzeczywistych \( x \), dla których wyrażenie \( f(x) \) ma sens liczbowy. Taki zbiór nazywamy dziedziną naturalną funkcji. Jako zbiór końcowy \( Y \) przyjmujemy wówczas zbiór wszystkich liczb rzeczywistych.

 

Przykład 1: Wyznaczanie dziedziny naturalnej funkcji


Wyznaczymy dziedzinę naturalną funkcji danej wzorem:

\( y=\log_3(-x^2+5x+6), \)

Rozwiązanie

Logarytmy możemy obliczać jedynie tylko z liczb dodatnich. Musimy, więc wyznaczyć wszystkie te liczby, dla których wyrażenie logarytmowane jest większe od zera. Rozwiązując nierówność \( -x^2+5x+6>0 \) wykorzystamy np. wzory Viete’a

Informacja dodatkowa 1: Wzory Viete’a


Pierwiastki \( x_1,x_2 \) trójmianu kwadratowego \( ax^2+bx+c \), \( (a\neq 0,~\Delta \ge 0) \)

spełniają warunki \( x_1+x_2=-{b\over a},\quad x_1\cdot x_2={c\over a} \).


\( x_1+x_2={-b\over a}={-5\over -1}=5 \)

\( x_1\cdot x_2={c\over a}={6\over -1}=-6 \)

Mamy, więc \( x_1=-1 \), \( x_2=6 \). Rozwiązanie nierówności znajdujemy na osi liczbowej pamiętając, aby wykres wielomianu (funkcji kwadratowej) zacząć rysować „od dołu”. Ramiona paraboli skierowane są w dół, gdyż \( a=-1<0 \)

Image
Rysunek 1:


Otrzymujemy więc \( x\in (-1,6) \).
Odpowiedź
Dziedziną naturalną funkcji \( y=\log_3(-x^2+5x+6) \) jest przedział otwarty \( (-1,6) \).


Treść zadania:
Wyznaczymy dziedzinę naturalną funkcji danej wzorem \( y=\arcsin{2x\over {1+x^2}} \).


Treść zadania:
Wyznaczymy dziedzinę naturalną funkcji danej wzorem \( y=\arccos{1\over{2-x}} \).








Ostatnio zmieniona Środa 04 z Listopad, 2015 12:25:18 UTC Autor: Anna Barbaszewska-Wiśniowska
Zaloguj się/Zarejestruj w OPEN AGH e-podręczniki
Czy masz już hasło?

Hasło powinno mieć przynajmniej 8 znaków, litery i cyfry oraz co najmniej jeden znak specjalny.

Przypominanie hasła

Wprowadź swój adres e-mail, abyśmy mogli przesłać Ci informację o nowym haśle.
Dziękujemy za rejestrację!
Na wskazany w rejestracji adres został wysłany e-mail z linkiem aktywacyjnym.
Wprowadzone hasło/login są błędne.